que espazo entre medio
José Jiménez
tres pantallas situadas nunha fermosa e limpa estrutura arquitectónica de aluminio, un exemplo en si mesma da pegada das propostas minimalistas na arte de hoxe, móstranos nunha proxección continua e alternando en cada un Delas imaxes que aparentemente non teñen conexión entre si. Climate (2000), de Iñigo Manglano-Ovalle, unha das instalacións de video que se pode ver na súa actual Exposición de Madrid, é un traballo gobernado e sutil que permite apreciar en que medida a arte é unha das vías de análise máis poderosas e enriquecemento de experiencia.
Unha muller móvese nunha cadeira, reaxintos a súa roupa, balance o seu corpo. Un personaxe descoñecido limpa, desmonta e reevaleza unha arma. Outros personaxes, equipados cun auricular e un micrófono, parecen estar escoitando algo cuxo son é incomprensible, mentres observa as variacións climáticas que tamén aparecen na pantalla.
Estes últimos caracteres son “vigilantes climáticos” inspirados nunha narración do O escritor estadounidense Kurt Vonnegut, como sabemos grazas ao texto de Manglano-Ovalle que require a intención do seu traballo. “O seu traballo”, escribe Manglano-Ovalle “, consistiu en analizar os cambios globais ao longo do tempo (clima) e crear modelos estatísticos que informarán aos intercambios (da bolsa) no futuro.” Nas imaxes da peza, o clima vigilante escoita boletíns meteorolóxicos en coreano, sen entender nada, aínda que sabendo perfectamente o que din.
todo entón adquire un novo significado. As imaxes que vemos son tan fragmentas e desconectadas como aquelas que rexistramos diariamente, na casa ou no traballo. E, con todo, todo ten unha estrutura, unha unidade global e recoñecible. O éxito do artista é vernos ver a estrañeza do finxido normal, a scamopla do que é verdadeiramente detrás das cousas e situacións que transmiten as posibles canles de comunicación e consumo sobre as que se basea a orde mundial, este universo da interdependencia global cada vez máis opaco e InDesmontable no que vivimos.
Manglano-Ovalle Íño usa, como el mesmo indica, o tempo climático como unha metáfora do noso presente e, moi específico, de comercio electrónico na última configuración do capitalismo. Do mesmo xeito que último, o clima ten un impacto en todas partes, non coñece as fronteiras. Non é, con todo, dunha metáfora conceptual. As imaxes, o son, o texto, inclúen unha gran beleza plástica e poética, que nos leva a vernos reflectida na procura melancólica dun sentido que non está escapou. “El alcanzou un punto”, escribe Manglano-Ovalle “, no que desexa significar a si mesmo – cambios de tempo en patróns recoñecibles. A través destes espazos sostemos o visible. Chegará ao final, e ao máis fermoso cousa. Será ese espazo entre medias. “Este espazo entre medias. A frase pode servir de forma privilexiada de acceso ás preocupacións e constantes que Jalonan a traxectoria creativa de Manglano-Ovalle Íñigo. O mundo actual non é descifrable a través dun aspecto directo, que nos sitúa un “close-up” de situacións. A ilusión de transparencia que os sistemas de comunicación e propaganda fan que un dos mecanismos máis eficaces da cohesión social é, ao final, un procedemento de oclusión, para eliminar as posibilidades de acadar unha visión conxunta, de alcanzar as razóns auténticas do que vemos, que sucede.
As imaxes do tele-barrio: imaxes dos seus veciños tomados en video por mozos marxinais, as balsas cubanas, as fotografías de tamaño humano dos códigos de ADN convertidos en imaxes dixitais, os personaxes situados dentro e fóra da arquitectura transparente de Mies van der Rohe sen entre eles hai ningún Nexus de comunicación … Manglano-Ovalle’s Works cóntanos sobre a estrañeza dun mundo no que se superan as linguas e procedementos de representación máis diversos ata que se incluen a inclusión e fórmulas de exclusión. Pasou moito tempo desde que seguimos chamando a “identidade” deixou de ser algo substantivo, se foi sempre.
Información: científica, tecnolóxica, comunicativa, actúa como a conexión decisiva de ADScription ou Denial of Identity. “Os personaxes”, di Manglano-Ovalle, “Intente existir dentro dunha noticia sincronizada, pero están illados e volven ao mesmo. O síntoma do noso tempo é un estancamento, non un progreso”. Por este motivo, tamén advirte: “A arte existe dentro do discurso”, xa que as accións son moi efémeras, e que queda é o discurso, o proposto polo artista e é interpretado e recreado polo público.
Nesta era de comunicación global, Manglano-Ovalle coloca o núcleo do seu traballo artístico nun proceso de propiedade da imaxe, aquilo que flúe nos seus aspectos creativos, non redundantes, desde o cine ata que chegou hoxe asistencia dixital, Con esa fase fugaz intermedia que supuxo o video. Trátase de integrar todos os aspectos no traballo que permitan a tecnoloxía de imaxe: luz, son, linguaxe, coa dimensión escultórica e arquitectónica que sempre ten as súas instalacións.
Íño Manglano-Ovalle ten como comezo non proxectar A parede, nunha pantalla fixa, pero para introducir a imaxe nunha dimensión espacial construída para este propósito. O obxectivo é implicar ao espectador, ao público, como un órgano individual e social. A implicación é espacial, pola relación corporal coas estruturas, como temporal, xa que o corpo tamén está involucrado na música, a imaxe, a acción. Non é unha arte para “contemplar”, senón establecer unha interacción aberta co público.
Unha arte que deixa e corta a imaxe, que mostra a parte inferior, a cara oculta, desa sobrevundancia informativa que constitúe paradoxalmente na nosa Mundo o maior obstáculo ao coñecemento da verdade, construíndo o espejismo de “mundo feliz”, sen dor ou contradicións. Como Manglano-Oval escribe no seu texto na Garda Clima: “Acceso global sincronizado todo en tempo real, agora chamado Universal Time, porque xunto coas fronteiras, a hora local deixou de existir. A era da nova transparencia coincidiría coa Campo de xogo, endereitaríase a xustiza, borraría as diferenzas, todo o tempo que a felicidade eo benestar de toda rosa. Todo o mundo beneficiaríase e todo ao mesmo tempo. “